คำถาม : จุดมุ่งหมายแห่งการสั่งสอนของพระพุทธเจ้า คืออะไร

พระพุทธเจ้าทรงชี้ว่า “ทางสายกลาง” ซึ่งทำให้เกิดดวงตา ทำให้เกิดปัญญา เป็นไปเพื่อความสงบระงับ เพื่อความรู้ยิ่ง เพื่อการตรัสรู้ (คือรู้อย่างแจ่มแจ้ง) และเพื่อนิพพาน (สภาพที่ดับกิเลสและทุกข์ทั้งปวง) จุดมุ่งหมายแห่งการสอนจึงอยู่ที่ “ความสงบระงับ ความรู้ยิ่ง การตรัสรู้ และนิพพาน”

ในธรรมเทศนาเรื่องหนึ่ง พระพุทธเจ้าทรงสรปคำสั่งสอนของพระองค์ด้วยคำว่า “วิมุตติ คือ ความหลุดพ้นทางจิดจากกิเลสและทุกข์ทั้งปวง อันไม่กลับมากำเริบอีก เป็นจุดหมายปลายทาง”

เมื่อทรงส่งพระสาวกรุ่นแรก ๖๐ รูป ไปประกาศพระศาสนา พระพุทธเจ้าตรัสว่า

“ภิกษุทั้งหลาย! บัดนี้ เราพ้นแล้วจากบ่วง ทั้งที่เป็นของทิพย์และของมนุษย์ แม้ท่านทั้งหลายก็พ้นแล้ว จากบ่วงที่เป็นของทิพย์และของมนุษย์ ท่านทั้งหลายจงจาริกไป เพื่อเกื้อกูลแก่คนเป็นอันมาก เพื่อความสุขแก่คนเป็นอันมาก เพื่ออนุเคราะห์โลก เพื่อประโยชน์ เพื่อเกื้อกูล และเพื่อความสุขแก่เทพและมนุษย์ทั้งหลาย”
จากพระพุทธวัจนะข้างต้น อาจกล่าวได้ว่า “นิพพาน หรือวิมุตติ” เป็นจุดมุ่งหมายสำคัญแห่งการสั่งสอนของพระพุทธเจ้า พระองค์ทรงส่งเสริมพระสาวกให้ปฏิบัติทางสายกลาง หรือมัชฌิมาปฏิปทา เพื่อขจัดกิเลส และกองทุกข์ทั้งปวง แล้วให้ช่วยเหลือผู้อื่นด้วยความกรุณา

โดยย่อ พระพุทธเจ้าทรงสอนประชาชนถึงวิธีที่จะมีความสุข ความเจริญ ทั้งทางโลกและทางธรรม ผู้ดำเนินตามคำสอนของพระองค์อาจเลือกวิถีชีวิตที่ตนสามารถปฎิบัติได้